Aort damar yırtılması

Aort damarı, bedenimizde yer alan en ehemmiyetli ana damardır. Dolaysız olarak kalpten çıkan bu damar hattımız, kanın tüm bedene dağılmasını sağlar. Aort damarı yapı olarak üç katmandan alana gelmektedir. İlk katman kanın reel olarak aktığı kısımdır. Damarın en dış kısmı ile bu ilk katman arasında bir ikinci katman bulunmaktadır. Aort damar yırtılması ise çok ender bir gidişat olsa da ölümcül bir vaziyetidir.

Hayati risk oluşturan aort yırtılması; kanın akmakta olduğu ilk katmandan kendisine farklı bir yol bulması ve ikinci katmantık akması vaziyetidir. Bu akış ile beraber aort damarında yer alan katmanlar birbirini parçalar. Kanın kendisine bulduğu bu yolda süratli bir biçimde akması ise damar yırtılır. Aort damarının en dış katmanında patlamanın alana gelmesi vaziyetinde ise hastanın yaşamını kaybetme olasılığı oldukça fazladır. Bu gidişatın görüldüğü hadiselerin yarısı ilk 48 saat içerisinde hayatlarını kaybetmektedir.

Aort damar yırtılması sebepleri nelerdir

Aort damar yırtılması, erkeklerde bayanlara oranla iki kat daha fazla görülmektedir. Özellikle 60 ile 80 yaş arası fertlerde görülen bu gidişat, pek çok sebebe bağlı olarak ortaya çıkabilmektedir. Bunların başında yüksek tansiyon gelmektedir. Yüksek tansiyona bağlı damar içi tazyiki çoğalır ve aort yırtığı alana gelebilir. Bunun yanında damar sertliği ve ani büyüyen travmatik vaziyetler de aort damarının yırtılmasına neden olabilir.

Ayrıca aort damarının emin bir kısmının yeterince büyümemiş olması, damar yapısındaki değişiklikler ve aort damarını da etkileyen bir operasyon geçirilmiş olması da aort yırtığına neden olabilmektedir.

Aort yırtığı bulguları ve rehabilitasyonu

Aort yırtığı bulguları arasında en ehemmiyetlisi aniden büyüyen göğüs ağrısıdır. Bu ağrı öyle şiddetlidir ki hasta iç uzuvlarının yırtıldığı hissine kapılabilir. Ağrı göğüste başlayıp sırt, boyun ve çeneye dağılabilir. Yaşanan bu ağrının şiddeti giderek çoğalır ve bireylerde felç, âmâlık ve baygınlık hali alana gelebilir.

Aort diseksiyonunda teşhisin bir an evvel konulması hayati ehemmiyet taşımaktadır. Zira aort yırtığı bulguları, değişik bir hayli hastalığın bulguları ile eşlik göstermektedir. Aort yırtığı rehabilitasyonu için hasta acil olarak operasyona alınır ve yırtılan damarın suni bir damar ile değiştirilmesi sağlanır. Ancak bazı hadiselerde cerrahi müdahaleye gerek kalmadan ilaç rehabilitasyonu da uygulanabilir.

Doc. Dr. Halit Yerebakan

özel içeriğidir.