Demir yetersizliğinin bulguları

Dünyada yüzde 10-30, ülkemizde de yüzde 15-40 sıklığında demir eksikliği kansızlığı görülüyor. Ülkemizde ‘kadınların yüzde 20’si, gebelerin yüzde 50’si, erkeklerin de yüzde 3’ü demir eksikliği kansızlığından yakınıyor. Demir eksikliği kansızlığının kadınlarda daha sık ortaya çıkmasının sebebi ise her ay görülen adet kanamaları ve sık hamilelikler. Bu hastalık zamanında rehabilitasyon edilmezse kalp yetmezliğine kadar uzanan ciddi tablolara yol açabiliyor. Bu sebeple erken yarıyılda rehabilitasyon edilmesi hem kadın sıhhati hem de yaşam niteliği için büyük ehemmiyet taşıyor. Ancak bunun için öncelikle demir eksikliği kansızlığının bulgularını öğrenmek gerekiyor. İç Hastalıkları Uzmanı Dr. Hacer Baltaoğlu, her kadının öğrenmesi gereken demir eksikliği kansızlığının bulgularını sıraladı.

Soluk bir cilt

Hemoglobin kanın kırmızı rengini verdiği için cilt pembe tonda görünüyor. Şayet hemoglobin eksilirse cilt soluk bir görünüme bürünüyor. Özellikle dudaklarda, yanak mukozasında ve konjonktivada solukluk barizleşiyor.

Dudak köşelerinde çatlaklar

Düşük demir seviyeyi sebebiyle adale sıhhatini destekleyen kırmızı kan hücrelerindeki myoglobulin proteininde azalmaya bağlı olarak dil canlı rengini yitiriyor. Bunun yanı gizeme pürüzsüz hale geliyor, şişiyor, ağrıyor ve acıyor. Dudak köşelerinde de çatlaklar oluşuyor ve yemek borusunda büyüyen epitel dökülmesine bağlı olarak yutma eforluğu büyüyebiliyor.

Saç dökülmesi ve tırnak meseleleri

Demir eksikliği kansızlığında oksijen dayanağının eksilmesi sebebiyle saçlar ciddi biçimde dökülmeye başlıyor. Bunun yanı gizeme tırnaklarda da çizgilenmeler ve kaşık tırnak tırnaklarda düzleşme gibi meseleler ortaya çıkıyor.

Göz kararması, baş dönmesi

Kan hacminde azalmaya bağlı olarak ani ayağa kalkışlarda; göz kararması, baş dönmesi, tansiyon düşmesi, bayılma, hatta senkop şuur kaybı ile olan bayılma büyüyebiliyor.

Nedensiz gerginlik

Kendinizi hiçbir neden yokken gergin külfetli veya asaplı mı seziyorsunuz? Dikkat edin, bunun sebebi demir eksikliği kansızlığına bağlı oksijen beceriksizliği olabiliyor.

Yavaşlayan tiroid işlevleri

Demir eksikliği tiroid işlevlerini de yavaşlatıyor ve tiroidin metabolik tesirlerini bloke ediyor. Hipotirodisi olan her 10 şahıstan 6’sı, tiroidlerinde mesele olduğunun farkında olmuyor. Enerji düşüklüğü, kilo çoğalışı, çok üşüme gibi yakınmalarınız varsa zaman kaybetmeden bir doktora başvurmayı ilgisizlik etmeyin.

Toprak, kireç ve tebeşire aşermek

Demir eksikliği kansızlığı olanlar yiyecek olmayan maddeleri harcamaya karşı yoğun bir istek dinlenebiliyor. Misalin toprak, kireç, kil, tebeşir, kağıt ve buz eşi maddelere sanki aşerebiliyor.

Sıkıntılı bacak belirtiyi

Sıkıntılı Bacak Belirtiyi varsa, bu sualin altında uyuyan neden düşük demir seviyeyi olabiliyor. Öyle ki bu belirtiye tutulan bireylerin yüzde 15’inde demir eksikliği görülüyor. Üstelik demir eksikliği bu semptomda var olan sık uyanma, niteliksiz uyku ve sabahları bitkin uyanma gibi yakınmaları da ağırlaştırabiliyor.

Halsizlik ve bitkinlik

Hemoglobin seviyesinin düşmesi neticeyi özellikle eritrositlerin oksijen taşıma kapasitesinde azalmaya bağlı olarak; halsizlik, bitkinlik, soluk darlığı, baş sızısı, göğüs sızısı gibi yakınmalar ortaya çıkabiliyor. Şahıslar her zaman yaptıkları işleri yapmakta dahi zorlanabiliyor.

Kalpte çarpıntı, üfürüm

Yeniden kan hacminde eksilme sebebiyle kalp, debisini çoğaldırabilmek için çok süratleniyor. Bu da çarpıntı ve tez yorulma yakınmalarına, nabızda dolgunluk ve kalpte üfürüm gibi meselelere yol açıyor. Kalp hastalığı olanların yakınmaları çok daha şiddetlenebiliyor. Bu sebeple kalp meselelerinde demir seviyelerinin şipşak hakimiyet edilmesi gerekiyor.