Hareketsizlik kemik erimesi tehlikesini artırıyor

Osteoporoz, bedendeki kemiklerin sertliklerinin eksilmesi neticesinde cılız ve kırılabilir hale gelmeleri ile ortaya çıkmakta olup en sık karşılaşılan kemik hastalığıdır. Bedendeki tam kemiklerde görülebilen Osteoporoz, en fazla omurga, kalça ve el bileğini tesirler. Çoğunlukla kırık oluşmadıkça suskun izler. Kemik kırılganlığının çoğalışına bağlı omurga, kalça, el bileği kırıkları alana gelebilir. Genelde 45 yaşında üzerinde görülmeye başlayan Osteoporoz, kemik yapısı içinde kalsiyum eksilmesine bağlı olarak kemiğin kırılma ihtimalini artıran bir hastalıktır.

– Osteoporoz bulguları nelerdir?

Osteoporozun en yaygın bulgusu, omurga ve sırt bölgesinde oluşan sızılardır. Bu sızıların sebebi de zayıflayan kemikte görülen mikro kırıklar olarak açıklanmaktadır. Kemiklerde mikroskobik seviyede bir sürü kırık vardır. Bu kırıklar beden tarafından yapılan yeni kemik dokusu ile onarılmaktadır. Ancak bu metabolik vaziyet osteoporozda yavaşlamaktadır. Bu vaziyette de ufacık kırıklar gelişerek büyük kırıklara neden olabilmektedir. Osteoporozun bulguları arasında, bel ve sırt sızısı, boyda kısalma, kamburlaşmaya götürebilen kırıklar sayılabilir.

– Osteoporoz neden kadınlarda daha fazla görülüyor?

Türkiye Osteoporoz Derneği bilgilerine göre; 50 yaşın üzerinde üç kadından birinde ve 5 erkekten birinde görülebilmektedir. Osteoporoz, cılız, ince ve narin yapılı kadınlarda daha fazla görülüyor. Kadınlarda menopoza girmek, osteoporoz için ehemmiyetli bir tehlike etkeni vaziyetindedir . Kadınlarda menopoz evveli kemik erimesine az tesadüfülmektedir. Menopoz sonrası kemik erimesi ve kırıklar sıklıkla görülebilmektedir. Bunun en ehemmiyetli sebebi menopoz yarıyılına giren kadınların kadınlık hormonlarında eksilme görülmesidir.

– Osteoporoz neden erkeklerde daha ender görülür?

Erkeklerin kadınlara göre daha kısa ömürlü olması, iskelet gelişimi sırasındaki erkeklerdeki yüksek kemik kütlesi oranına sahip olması, erkeklik hormonu olarak da öğrenilen “testosteron”un kemikler üzerindeki gözetici tesirinin varlığı, kemik imhasını süratlendiren menopoz gibi bir gidişatın erkeklerde olmaması sayılabilir.

– Osteoporoz tehlike etkenleri nelerdir?

İleri yaş yarıyılında olmak, genetik yatkınlık, beceriksiz güneşlenme, beceriksiz kalsiyum, fosfor ve D vitamini alımı, kadın cinsiyet, menopoz sonrası yarıyılda olmak, Tiroid ve cinsiyet hormonlarına dair bozukluklar, adrenal bez hastalıkları, kesintisiz steroid içerikli ilaç kullanımı, sigara – içki – kahve tüketimi, hareketsiz yaşam stili sürmek.

– Tanısı nasıl konulur?

Osteoporoz tanısı DEXA ismi verilen yöntem sayesinde elde edilen bilgilere ve kırık var olup olmamasına göre konulmaktadır.

– Rehabilitasyonu nasıldır?

Osteoporozu ilaç ve ilaç dışı yöntemlerle rehabilitasyon etmek gerekmektedir. Osteoporoz teşhisi konulan hastalarda kırık veya kırıklar oluşmamışsa gözetici rehabilitasyona başlanmalıdır. Gözetici rehabilitasyonda ana temel, hastaya etkinlik kazandırmak ve egzersiz yapmasını sağlamaktır. Tempolu yürüyüşler, yüzme kemiğin mevcut gücünü gözetmesini sağlayabilir. İlaç rehabilitasyonu hastanın vaziyetine göre seçim edilmektedir ve her hastaya göre farklılık göstertebilir. Gözetici ilaçlar ise osteoporoz yarıyılında görülen imhayı eksiltebilir ve dengeleyebilir. Bu cins ilaçlar hastanın yaş grubuna uygun olarak rehabilitasyonda kullanılmaktadır. İlerlemiş osteoporozda omurgasında kırıklar başlayan hastalarda bu kırıklara bağlı sızıları eksiltmek için bazı ek ihtiyatlar alınmalıdır. Kumpaslı egzersiz programları, korse rehabilitasyonu ve organik malzemelerle kemik içinin doldurulması rehabilitasyonda uygulanması gereken hususlardır. Kemik erimesi, çok yaygın görülen bir hastalık olması sebebiyle sizde de oluşabileceğini ve ilerleyen yaşlarda ciddi meselelere yol açabileceğini göz önünde bulundurularak hakimiyetlerinizi kumpaslı olarak yaptırmaya özen göstermelisiniz.

– Osteoporoz’dan korunmanın yolları nelerdir?

Minik yaştan itibaren kalsiyum ve D vitamini açısından zengin beslenme alışkanlığının kazandırılması, spor yapma, güneşlenme ehemmiyetlidir. Sigara ve içkiden uzak durulması, osteoporozun erken tanınması, osteoporoz büyüyen hastalarda uygun rehabilitasyonun zamanında sağlanması ve kırık yaradılışının önlenmesidir. Kırık büyüyen hastaların asgari hasarla atlatmasının sağlanması, karmaşıklık yaradılışının önlenmesi ve yaşam niteliğinin çoğaldırılması gerekmektedir.