Yaz yanaşırken ‘Melanom’a dikkat!

Melanomun rehabilitasyonunda erken teşhisin çok ehemmiyetli olduğunu belirten Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi, Tıbbi Onkoloji Bilim Dalı Öğretim Abonesi Prof. Dr. Saadettin Kılıçkap, mevzuyla alakalı tekliflerde bulundu. Tehlike taşıyanların, senede en az iki kere saçlı ten de dahil olmak üzere tüm bedendeki benlerinin çaplarında farklılık veya renk farklıyı olup olmadığını hakimiyet etmesi ve senede bir kere dermatolog tetkiki yaptırması büyük ehemmiyet taşıyor.

Hasta rakamlarında çoğalış var

Melanin isimli cilde rengini veren hücrelerin hakimiyetsiz artması neticesinde ortaya çıkan bir cilt kanseri olan Melanom, son senelerde tüm dünyada olduğu gibi ülkemizde de çoğalış gösteriyor. Melanom, cildin öbür urlarından değişik olarak uzak uzuvlara atlama, başka bir deyişle metastaz yapma sıklığı yüksek olması sebebiyle en asabi seyirli cilt kanseri olarak öğreniliyor. Dünya Sağlık Teşkilatı bilgilerine göre her sene 132 bin şahsa melanom teşhisi koyulurken, hastalıkta yaş, ırk ya da cinsiyet ayrımı olmadığı belirtiliyor. Melanom sıklığındaki çoğalışın temel sebebi olarak ozon katmanındaki seyrelmeyle beraber güneş ışınlarının hasarlı tesirleri gösterilirken, ozon katmanındaki yüzde 10’luk bir eksilme, mevcut sayılara ek olarak senelik 4.500 melanom hastasının daha ilave edilmesi anlamına geliyor.

Yaz mevsimi yanaşırken yapılması gerekenler

Özellikle güneş ışınlarının dik geldiği 10.00 – 16.00 saatleri arasında, muhtemel olduğunca güneş ışınlarından korunmak gerektiğini belirten Prof. Dr. Saadettin Kılıçkap, güneşin hasarlı tesirlerinin önlenmesi için sarih havada geniş şapka takmanın, uzun kollu elbiseleri seçim etkenin, en ehemmiyetlisi de 30 etmen ve üzerinde gözetici kapsayan güneş kremleri kullanmanın ehemmiyetinden bahsetti.

Erken teşhis çok ehemmiyetli

Hastaların veya melanom açısından tehlikeli fertlerin, kesinlikle periyodik olarak senede en az iki kere ayna karşısında, saçlı ten de dahil olmak üzere tüm bedendeki nevüslerin benlerin çaplarındaki veya renklerindeki farklılıkların gözlemesinin melanomda erken teşhis için ehemmiyetli olduğunu vurgulayan Prof. Dr. Kılıçkap, senede bir kere dermatolog tetkiki yapılmasının da ehemmiyetini belirtti.

Tanıda yaşanabilecek en ehemmiyetli güçlüğün ihmalkârsızlık olduğunu belirten Prof. Dr. Kılıçkap, “Özellikle bedenimizdeki benlerin biçim ve renk farklılığı gibi karakteristik özelliklerinin değişikleşmesi ehemmiyetli bir uyarıcı etkendir. Böyle bir gidişatta kesinlikle hekime müracaat etmek gerekir. Gerektiğinde kuşkulu lezyonlardan biyopsi alınmalı ve muhtemelse melanom mevzusunda tecrübeli bir patolog tarafından ur varlığı incelenmelidir.” dedi. Prof. Dr. Kılıçkap, melanomun, cildin her yerinde ortaya çıkabileceğini vurgularken, bu sebeple saçlı ten, kadın genital bölgesi, anal bölge ve ağız içi gibi mukozal alanların da dikkatli bir biçimde araştırılması gerektiğini belirtti.

Tıbbi olarak 4 düzeyde değerlendirilse de melanom reelinde yerel hastalık, bölgesel hastalık lenf nodu metastazı veya ura yakın alanlarda ikinci bir melanom varlığı ve yaygın başka bir deyişle metastatik hastalık olarak 3 grupta değerlendiriliyor. Yerel hastalıkta takip veya bağışıklık sistemini aktif hale getiren aşının seçim edildiğini belirten Prof. Dr. Saadettin Kılıçkap, “Özellikle mitoz rakamı düşük, Breslow kalınlığı urun dikey kalınlığı 1 mm’nin altında olan hastalar rehabilitasyonsuz izlenmekte iken Breslow kalınlığı 4 mm ve üzeri olan veya mitoz rakamı çok yüksek olan tehlikeli hastalar interferon ile rehabilitasyon edilebilir. Son çalışmalar, metastaz yapmamış ancak yüksek tehlikeli yerel ileri safha melanom hastalarında gözetici emelle kullanılan immunoterapi ve BRAF inhibitörlerinin de faal rehabilitasyon olduklarını ortaya koymuştur.” dedi.

Yeni rehabilitasyon casusları rehabilitasyon zaferini artırıyor

Melanom rehabilitasyonunda kullanılan kemoterapi ilaçlarının istenilen zafere erişemediğini aktaran Prof. Dr. Kılıçkap, 2010 senesine kadar melanom rehabilitasyonunda kullanılan ilaçların rakamı oldukça hudutlu iken, son senelerde immünoterapi casusları ve BRAF değişinimi olan hastalar için BRAF ve MEK inhibitörleri gibi ilaçlar kullanıldığını ve yakın zamanda yeni rehabilitasyonların devreye gireceğini belirtti.