İshal olayları ciddi meseleler açabiliyor

Yaz mevsimi ile beraber beslenme kumpası ve günlük yaşam alışkanlıklarının değişmesine ek olarak tatil sezonunun da açılması yaz hastalıklarının sık görülmesine neden oluyor. Sıcak aylarda acele bozulan ya da hijyenik civarlarda hazırlanmayan besinler, soğuk ve buzlu meşrubatların harcanması ishale sebebiyet verirken; bu sualin kolay gibi görülmesi bazı olumsuzluklara yol açıyor. Memorial Şişli Sağlık Kurumu İç Hastalıkları Bölümü’nden Uz. Dr. Özlem Kaplan, ishal hakkında bilgi verdi.

Bu bulgulara dikkat

İshal tablosunun önem verilmesi gerekmektedir. Bazı vaziyetlerin varlığında kesinlikle doktora müracaat etilmeli, damar yolundan akışkan ve elektrolit yardımı yapılmalıdır. Ayrıca dışkının araştırılması ile enfeksiyonla alakalı nedenler varsa ortaya konmalı ve rehabilitasyon tasarlanması yapılmalıdır. İshalde dikkat edilmesi gereken noktalar şöyledir:

– İshalin 48 saatten uzun sürmesi

– 38 dereceyi geçen ateşin olması

– Dışkıda kan görülmesi veya dışkının renginin siyah olması

– İshalle beraber şiddetli bulantı ve kusma olması

– Şiddetli karın sızısının varlığı

– Ağızdan akışkan alımının olmaması

Konutta ishal rehabilitasyonu

Kusma, bulantı, ağızdan akışkan alımının olmaması gibi kritik bulgular yoksa, genel vaziyetin iyi olduğu hastalarda konutta hazırlanacak akışkanlarla ishal rehabilitasyonu olasıdır. Herkes bu akışkanı konutta basitçe hazırlayabilmektedir. İshali rehabilitasyon eden akışkanın tarifi şöyledir:

– 1 lt kaynatılmış soğutulmuş su

– 1 çorba kaşığı şeker

– 1 tatlı kaşığı tuz

– 1 çay kaşığı karbonat

Bu malzemeleri karıştırıp gün içinde yudumlayarak içmek, kolay ishali rehabilitasyon edebilmektedir.

Vefata kadar götürebilir

İshal olaylarında yalnızca su değil, bunun yanında potasyum ve sodyum gibi mineraller de kaybedilmektedir. Potasyum beceriksizliği kalp hastalıklarına, adale cılızlıklarına yol açarken; sodyum beceriksizliği baş sızısından, zeka karmaşıklığına, şuur kaybından, komaya dolayısıyla da vefata kadar pek çok olumsuz tabloya neden olmaktadır. İshal rehabilitasyonunda da bedenin kaybettiği sodyum ve potasyum yerine konulmaktadır.

Sarih büfe besinleri ishal edebilir

Yaz mevsiminde ishal daha sık görülmektedir zira bakteriler sıcak civarlarda üremektedir. Yazları civar ısısının çoğalması sebebiyle sarihte vazgeçilen gıdalar çok riskli olmaktadır. Ancak ishal yalnızca yiyecek kaynaklı değildir. Serinkanlı sular, girilen havuzların iyi arınılmaması ve bu suyun yutulması da ishal olaylarını getirmektedir. Sarih büfelerde bulunan besinlerde de bakteri birikimi oluşurken, bu bakteriler ishale sebebiyet vermektedir.

Dışarıda meşrubatınıza buz koydurmayın

Yaz ayları soğuk ve buzlu meşrubatların da sık harcandığı bir yarıyıldır. Konutta hangi suyla buz yapıldığı öğrenilmektedir ama dışarıda hangi cins suyun buz üretimi için kullanıldığı öğrenilmemektedir. Bu sebeple kalabalık yerlerde buzun kaynağı öğrenilmiyorsa buzlu meşrubat harcanmamalıdır. Konutta da buz hazırlarken arıtılmış su kullanılmalıdır.

Ham sebze ve meyve yemeyin

Kalabalık yerlerde iyi yıkanıp yıkanmadığına emin olmadan ham sebze, ham meyve ve salata cinsi mahsulleri harcamamak gerekmektedir. Sarihte olan süt ve süt mahsullerinden, sarih dondurmalardan uzak durulmalıdır. Ham meyve yenilecekse kabukları atanıp yenilmelidir. Konutta da sebze ve yeşillikler arıtma suyla yıkanmalıdır.

Çocuğunuzun altını değiştirirken eldiven kullanın

Çocuklarda oluşan ishallerden ebeveynler de etkilenmektedir. Minik çocukların altı değiştirilirken çocukta bulunan ishal anne ya da babaya da geçmektedir. Bu noktada el hijyeni çok ehemmiyetlidir. Çocuğun altını değiştirdikten sonra ya çok iyi bir el hijyeni sağlanmalıdır ya da alt başkalaşımı sırasında eldiven kullanılmalıdır. Ayrıca genital bölge pakliği sonrası da eller iyi arınılmadığında ishal olunabilmektedir. Zira bu pakliği yaparken tırnak aralarına da bazı atıklar yerleşebilmektedir.

Susuz kalmamak çok ehemmiyetli

İshal, susuz kalmaya neden olmaktadır. Bu noktada kendiliğindene tetkik ehemmiyetlidir. Kendiliğindene tetkikte mukozalara dikkat etmek gerekmektedir. Göz küresi çöktüyse beden susuz kalmış demektir. Ayrıca cilt de susuzluğun bulgularını vermektedir. Yeterince akışkan almış bir bireyin cildi elle çekildiğinde hemen yerine gelmektedir. Yeterince akışkan almamış şahısların cildi çekildiğinde çok yavaş şekilde yerine gelmektedir.