Kalp operasyonu olduktan sonra alınacak tedbirler

Kalp-damar hastalıkları, ülkemizde ve dünyada hayatı tehdit eden en ehemmiyetli sağlık meseleyi olarak ilk sırada yer alıyor. Kalp hastalıklarının rehabilitasyonunda bir hayli değişik yöntem kullanılırken, bazı hasta gruplarında operasyon altın standart olarak öne çıkıyor. Memorial Dicle Sağlık Kurumu Kalp ve Damar Cerrahisi Bölümü’nden Prof. Dr. Binali Mavitaş, kalp operasyonundan sonrası iyileşmeyi süratlendiren 8 kural hakkında bilgi verdi.

Sigarayı vazgeçin

Sigara, genel sağlık vaziyetini bozan en ehemmiyetli etkenlerin başında kazanç. Hastalık veya operasyon sebebiyle sigarayı vazgeçen hastaların iyileşmeye müteveccih ilk adımı attığı unutulmamalıdır. Hatta sigarayı vazgeçmekle kalmayıp, sigara içilen civarlarda dahi bulunulmamalıdır.

Hasta ziyaretlerini kısıtlayın

Operasyondan hemen sonra ve iyileşme yarıyılındaki dikkat edilmesi gereken bir başka mevzu da hasta ziyaretleridir. Sarih kalp operasyonu sonrasında bedenin korunma mekanizmaları bir vakit baskılanır. Bu yarıyılda, hastanın kendini enfeksiyon kaynaklarına karşı gözetmesi gerekir. Yoğun bakımdan çıktıktan sonraki ilk iki ay olası olduğu kadar az ziyaretçi kabul edilmesi önerilir. İlerleyen günlerde ise ziyaretçilerin az sayıda ve ziyaret saatlerinin ise kısa süreli olması ehemmiyet taşır. Bypass operasyonu olmuş şahısların, nezle ve grip gibi bulaşıcı hastalığı olanlarla aynı etrafta bulunmaması gerekir.

Ağırlık kaldırmayın, kendinizi yormayın

Kalp operasyonundan sonra uykusuzluk ve iştahsızlık gibi vaziyetlere tesadüfülebilir, bu cins başkalaşımların özellikle yaşlı hastalarda daha sık ortaya çıkar. Bu ve eşi şikayetler, iyileşme yarıyılının ardından ortadan kalkar. Ancak bu mevzuda hastaya düşen birtakım vazifeler vardır. Misalin; taburcu olduktan sonra hastanın en az altı hafta sırt üstü uyuması, bu yarıyılda ağırlık kaldırmaması gerekir. Operasyon sonrası yapılan günlük etkinlikler ve yürüyüşler sırasında da kendini yormaması büyük ehemmiyet taşır. Zira şahsın efor kapasitesi zamanla çoğalır.

Göğüs kafesini gözetin

Sarih kalp operasyonlarında göğüs kemiği olarak adlandırılan sternum açılır. Dolayısıyla iyileşme yarıyılında göğüs kemiği bölgesini gözetmek gerekir. Bu bölgenin iyileşmesi takribî iki ay sürer. Operasyon sonrası hastaları vasati ilk bir-iki hafta oturup kalkarken destek alması ehemmiyetlidir. Sağa ve sola uyumak bu yarıyılda göğüs kemiğinin kaynamasını yasakladığı için iki ay süresince sırt üstü uyunması ehemmiyet taşır. Yataktan doğrulurken, öksürürken ve yürürken göğüs korsesi kullanılarak göğüs kemiği değişmezlenmelidir. Göğüs korsesini özellikle yaşlı ve kilolu hastalar kullanmalıdır.

Varis çorabını hekimin önerdiği biçimde kullanın

Bacaktan toplardamar alınan koroner bypass hastalarının iyileşme yarıyılında varis çorabı kullanması önerilir. Bu çorap, ayaklarda şişlik olmasını eksiltmek ve yasaklamak için kullanılır. Varis çorabının, sabah yataktan kalkmadan giyilmesi, hekimin önerdiği vakit süresince kullanılması, çorapta buruşukluk veya dayanma olmaması, gece uyurken çıkarılması ve uygun ebatlarda kullanımı büyük ehemmiyet taşır. Ayrıca çorabı giyip çıkarmak için gereksinim halinde destek alınması gerekir.

Yara yerinin pakliğine özen gösterin

Operasyon olan tüm hastaların en ehemmiyetli kasvetlerinden biri de şahsi hijyen mevzusudur. Kalp-damar cerrahisi sonrası hastalarda da eş kasvetler görülebilir. Hastalar operasyondan bir hafta sonra duş alabilir, ancak banyoda tek başına kalmamalı, yara yerine netlikle lif uygulanmamalıdır. Yalnızca ılık su ve sabun kullanmak yeterli olur. Banyodan sonra ise antiseptik kullanmak ve yara yerini kuru yakalamak ehemmiyet taşır.

Beslenme tekliflerini dikkate alın

Kalp operasyonu geçiren hastaların beslenmesine de dikkat etmek gerekir. Yemekler, az yağlı ve az tuzlu olmalıdır. Kırmızı et yerine, teni alınmış tavuk, hindi veya balık, ana öğün olarak da kepek ekmeğiyle birlikte pirinç, fasulye veya etsiz sebze yemeği harcanması önerilir. Yağsız pişirme yöntemlerinin, başka bir deyişle kızartma yerine haşlama, buğulama, fırın veya ızgara seçim edilmelidir. Etlerin yağlı kısımlarının pişirilmeden çıkarılması, yağsız ya da az yağlı süt ve süt mahsullerinin seçim edilmesi, günde dört-beş defa taze meyve harcanması da dikkat edilecek öteki beslenme kuralları arasında yer alır. Tabi, şayet hastanın diyabet ve hipertansiyon hastalıkları yoksa belirtilen beslenme kumpasını iyileşme yarıyılı olan ilk 2 aydan sonra uygulaması gerekir.

Hekimin önerdiği biçimde egzersiz yapın

Egzersiz yapmak genel beden sıhhati için çok ehemmiyetlidir. Ancak operasyon sonrası yarıyılda bunun uygulanışına ve hekimin önerdiği biçimde yapılmasına özen gösterilmelidir. Operasyonlu hastaların ilk hafta konutta istirahat etmesi öneri edilir. Ardından dışarıda yürüyüş programının ilk gün 15 dakikayla başlayıp, daha sonra her gün ya da iki günde bir 5 dakika artırılması uygun olur. Yürüyüş yaparken düz yollar seçim edilmelidir. Bu etkinlik bağırsak hareketlerini artırdığı için kabızlığı da önler, akciğer kapasitesini yükselterek daha rahat soluk almayı sağlar, ödemin yaradılışını maniler, kilo hakimiyetini sağlar ve uyku kumpasına dayanakçı olur.