Safra kesesi irinlerinde tanı ve rehabilitasyon usulleri

Safra kesesi karaciğerin hemen alt suratında bulunan vasati 50 ml kadar hacmi bulunan içi boş bir uzuv. Dört kısmı olduğunu ve kısımlarının; fundus, korpus, infundibulum Hartman poşu ve boyun olduğunu vurgulayan Op. Dr. Muharrem Kuzkaya, safra kesesinin sistik kanalı ana hepatik kanal ile birleştikten sonra koledok ismini aldığını belirtti. Koledok duodenum ikinci kıtasının arka suratından bağırsağa açılır, insanların %90’ında duodenum açılmadan evvel pankreasın ana kanalı ile birleşir. Koledokun birleşir. Sistik kanalın hepatik kanal ile birleşmesi farklı biçimlerde olabilir ki bu cerrahi açıdan ehemmiyetlidir. Sistik kanal çok kısa olabilir, hiç olmayabilir veya yukarda sağ hepatik kanala açılabilir.

Erken tanı

Bu gibi anamolilerin safra kesesi operasyonlarında ana safra kanalı yaralanmaları tehlikesini çoğaldırmakta olduğunu anlatan Op. Dr. Muharrem Kuzkaya, safra kesesinin atardamarı bayağıda sağ hepatik atardamardan kaynaklanmaktadır biçiminde açıklamalarda bulundu. Sistik atardamar da farklı anatomik varyasyonlar gösterebilir. Safra yalnızca karaciğerde üretilmektedir. Safra kesesi ise safra imal yeri değildir. Safrayı biriktirme ve kasılıp salgılama uzvudur. Karaciğerden günde vasati 500- 1500 ml safra üretilir. Safra kesesi taşları safra üretimi sırasında safra akışının yavaşlaması özellikle safra kesesi mukozasının işlev bozukluğu sebebi ile oluştuğu düşünülmektedir. Safra balçığı yaradılışı da aynı biçimdedir.

Safra kesesi taşları yaradılışının sebepleri

Safra kesesi taşlarının yaradılışında 4F dediğimiz kadın olmak, kilolu olmak, 40 yaşlarında olmak, sarih derili olmak tehlikeyi çoğaldırmaktadır. Hastaların 2/3 şöhrette safra kesesi taşları hiç bir şikayete yol açmamaktadır, ultrasonografi sırasında kazara tespit etilmektedir. Çağımızda safra kesesi taşlarının çoğalış göstermesi yaşam stili ve beslenme alışkanlıklarına bağlı olduğu düşünülmektedir. Safra kesesinde taş olan hastalarda en sık şikayet karın ağrısıdır. Tipik ağrı sağ üst boşlukta ani başla, şiddeti usulca çoğalır sırta vurabilir. Hafif baş dönmesi ve bulantı görülebilir. İleri derece safra kesesi irinlerinde karında fazla hassasiyet, ateş, bulantı ve kusma görülmektedir. Safra kesesi taşları ileri yaşlarda ve bağışıklık sistemi zayıflamış hastalardaşeker hastaları, kalp hastaları, kanser hastaları gibi safra kesesi gangreni ve delinmeleri görülebilmektedir.

Rehabilitasyon usulleri

Safra kesesi taşlarının sık görülen bir karmaşıklığı da koledok dediğimiz ana kanala taşın düşmüş olmasıdır. Ana kanala düşen taş genellikle duodenuma açılan dar ağzına oturmakta olup sarılık ve pankreatite yol açabilmektedir. Op. Dr. Muharrem Kuzkaya, safra kesesi taşlarının rehabilitasyonunun cerrahi ile olası olduğunu belirtti. Temel emel safra taşlarını oluşturan patolojik safra kesesi mukozasının tümünün çıkarılmasıdır. Safra kesesi cerahatleri olduğunda safra kesesinin soğutulması dediğimiz antibiyotik rehabilitasyonu ile enfeksiyonun giderilmesidir. Enfeksiyon giderildikten sonra ameliyat yapılmaktadır. Safra kesesi taşları ile beraber tıkanma sarılığı olduğunda yapılması gereken standart operasyon ERCP dediğimiz endoskopik usulle ana safra kanalındaki taşın alınmasıdır. Bu ERCP operasyonundan 3 ile 5 gün sonra safra kesesi operasyonu yapılması uygundur. Safra kesesi taşları operasyonlarında altın standart laparoskopik kolesistektomidir.kapalı safra kesesi operasyonu Kapalı safra kesesi operasyonu ilk 1987 senesinde uygulanmıştır. Ameliyat tekniğinde kısaca karın içi karbondioksit gazı ile uygun tazyikte 10-14 mm Hg şişirildikten sonra 4 adet trokar ile girilerek safra kesesi ve anatomik yapıları ortaya konulur. Sistik kanal ve atardamarına klips konularak kesilmekte ve safra kesesi karaciğer yatağından özgürleştirilip safra kesesi genelde göbekten dışarı çıkartılır. Ameliyat vasati 30 ile 45 dakika devam ettir. Kapalı safra kesesi operasyonlarının %95 i meselesiz izlemektedir. %5 oranında ise karmaşıklıkları görülmektedir. Görülebilecek karmaşıklıklar safra firariyi, safra yolu yaralanması, kanama, enfeksiyon ve sarihe dönmedir.Kapalı safra kesesi operasyonlarında safra yolu yaralanmalarında en ehemmiyetli tehlike etmeni cerrahın deneyimidir.