Sarkopeni ve alınması gereken temkinler

Yürüme süratinizde ve dayanıklılığınızda bir eksilme var… El sıkma eforunuz daha öncekisi gibi değil… Kendinizi devamlı yorgun seziyorsunuz… Seneler süratle geçip sizi orta yaşa taşıdığında bu bulguları daha çok sezmeye başlamış olabilirsiniz. Memorial Ankara Sağlık Kurumu Endokrinoloji ve Metabolizma Hastalıkları Bölümü’nden Doç. Dr. Şafak Akın, sarkopeni ve alınması gereken temkinler hakkında bilgi verdi.

Sarkopeni başka bir deyişle ihtiyarlamaya bağlı adale erimesi, iskelet adale kitlesi ve gücünün genel ve ilerleyici kaybı ve buna bağlı fiziksel beceriksizlik, düşük yaşam niteliği ve vefat gibi negatif neticelere neden olma tehlikesiyle tanımlanan bir belirti olarak tarif edilmektedir. Sarkopeninin yaşla beraber çoğaldığı ,60-70 yaş arasında %5-13 oranında, 80 yaş ve üzerinde %11-50 oranında görüldüğü bildirilmektedir.

Obezite ve insülin mukavemeti olanlar dikkat

İnsülin mukavemeti sonunda adale işlevlerinde bozulma kollanmaktadır. Bir Hayli çalışma, insülin mukavemetinin iskelet adale kütlesinde eksilmeye neden olan bağımsız bir tehlike etmeni olduğunu göstermekte ve yalnızca diyabetli fertlerde değil kronik böbrek hastalığı olanlarda da sarkopeni nedenleri arasında sayılmaktadır. Yapılan bir çalışmada 75 yaş üstü ve ağır insülin mukavemeti bulunan hastalarda yeni başlangıçlı Tip 2 diyabetin sarkopeni ile ilişkili olduğu gösterilmiştir.

– Sarkopenik obez hastalarda adale kütlesi düşük, yağ kütlesi fazladır ve yalnızca obez veya yalnızca sarkopenik olan hastalardan daha fazla hareket problemleri yaşarlar ve eforsuzluğa yatkın olurlar.

Çağdaş tanı usulleri

İleri yaşa bağlı adale erimesi tanısı için adale kütlesi, adale eforu ve fiziksel performansın değerlendirilmesi gerekmektedir. Adale kütlesinin tespitinde yaygın olarak Bilgisayarlı tomografi, MR ve gelişmiş x ışını teknolojileri kullanılmaktadır. Adale gücünün değerlendirilmesinde daha sık olarak el sıkma kuvvet ölçümü, fiziksel performans değerlendirilmesinde de genel yürüme sürati, merdiven tırmanma eforu testleri ve kısa fiziksel performans pili kullanılmaktadır.

Egzersizle adalelerinizi kuvvetlendirin

Yapılan çalışmalara göre yaşam stiline müteveccih yaklaşımlar, fiziksel etkinlik ve beslenme de adale erimesini etkilemektedir. Protein ağırlıklı bir beslenmenin ve direnç egzersizlerinin sarkopeni rehabilitasyonunda ve sarkopeniden korunmada tesirli olduğu görülmektedir. Ağırlık kaldırma gibi direnç egzersizleri ile adale eforunda ciddi çoğalışlar sağlanabilmektedir.

Sıhhatli adaleler için protein ve D vitamini koşul

Yaşam stiline müteveccih yaklaşımlar beslenme ile sarkopeni ilişkisine dair giderek artan rakamda çalışma ile araştırılmıştır. Sarkopenide eksilen adale kütlesinin çoğalması için yeterli protein alımı oldukça ehemmiyetlidir. Yaşlılarda günlük protein alımı gün başına 1.2-1.3 gram olmalıdır. D vitamini adale ve kemik metabolizmasında ehemmiyetli rol oynayan bir hormondur. D vitamini beceriksizliğinin adale eforsuzluğuna ve adale kaybına neden olduğu öğrenilmektedir. D vitamini desteği ile adale gücünün düzeldiği, düşmelerin eksildiği ve kırıkların önlendiği tespit edilmiştir.