Böcek sokmalarında ne yapılmalı

Yazın dışarıda geçirdiğimiz zaman çoğaldıkça, özellikle tatilde ve piknik esnasında böcek sokmalarıyla sık karşılaşılırken, daha çok sivrisinek, kene, karaca, tahtakurusu, akrep sokmaları görülüyor. Özellikle alerjik bünyeye sahip olanları olumsuz olarak etkileyen böcek sokmaları, yaşamı da tehdit edebiliyor. Memorial Şişli Sağlık Kurumu İç Hastalıkları Bölümü’nden Uz. Dr. Mahmut Demirci, böcek sokmalarında yapılması gerekenler hakkında bilgi verdi.

Astımlılar dikkat etmeli

Böceklerin soktuğu yerde genellikle ağrı, şişlik, ısı çoğalışı ve kızarıklık alana gelmektedir. Bu klasik bir tepkindir. Genellikle birkaç saat içinde düzelmektedir. İlerde alerjik tepkin büyüme tehlikeyi düşüktür ancak sıfır değildir. Ancak hastada alerjik bir yapı varsa bu kızarıklık yerel olarak kalmamakla beraber bedende daha değişik tepkinlere neden olmaktadır. Böcek sokmaları alerjik bünyelerde bazen yaşamı tehdit edebilecek cinste tepki verebilmektedir. Özellikle alerjik, astımı olan veya ürtikere yatkın bünyelerde görülebilecek bulgular şöyle sıralanabilir:

– Yutkunma eforluğu
– Baş dönmesi
– Soluk darlığı
– Kalp ritminde kumpassızlık
– Baş dönmesi
– Bulantı
– Kusma
– İshal
– Ateş yükselişi

Sabunlu suyla ilk takviye

Şayet böcek sokmasından şüpheleniliyorsa, sokulan bölgenin süratli bir şekilde sabunlu suyla arınılması, varsa antiseptik bir solüsyonun o bölgeye sürülmesi gerekmektedir. Bu uygulama oluşabilecek enfeksiyonu yasaklamaktadır. Enfeksiyon oluşmaması için o bölgenin bunalmaması, çizilmemesi ya da kaşınmaması gerekmektedir. Ancak arı sokmalarında iğneyi çıkartmak için bu harekât yapılabilmektedir fakat bu da o bölgeyi tahriş etmeden yapılmalıdır. Bölgede şişme varsa buz veya soğuk kompres uygulanmalıdır. Bunun yanında sokma bölgesi el veya kol ise şişmeyi yasaklamak için o kısmı kalp seviyesinden yukarıyada yakalamalıdır.

Keneye kendiniz müdahale etmeyin

Kene; kahverengi, yassı ve oval biçimde bir dış asalaktır. Kenelerin çoğunlukla bulunduğu yerler; hayvan sığınakları ile hayvanların üzerleri, su kenarları ve otlaklar, gür otluk alanlar ve meralık alanlardır. Keneler, ısırdıkları anda virüsü bulaştırmaktadır. Kenenin tutunduğu yer bir vakit sonra kızarıp kaşınmaya başlamaktadır. Keneyi netlikle elle çıkarmaya çalışmamalı zira bu kenenin zehrinin tüm bedene dağılmasına neden olmaktadır. Bu harekât bir sağlık kuruluşunda yapılmalıdır. Hastada kene ısırığından şüpheleniliyorsa ve ateş, baş ağrısı, bulantı, kusma, ishal, halsizlik, kol/bacak/sırtta şiddetli ağrı ve iştahsızlık gibi bulguların görülmesi halinde şipşak en yakın sağlık müessesesine götürülmelidir.

Kolonya, yoğurt, ayran kullanmayın

Pek çok birey böcek sokmasında kaşıntı olan bölgeye kolonya devam ettir. Kolonya uygulaması o bölgenin tahriş olmasına neden olabilmektedir. Böcek sokması zehirlenmelerinde yoğurt yemek ya da ayran içmek gibi uygulamaların tesiri olmamaktadır. O bölgenin enfeksiyon kapmasını yasaklamak ilk yapılacak şey olmalıdır.

Bavulunuza kesinlikle koyun

Tatil bölgelerinde böcek sokmaları daha fazla alana gelmektedir. Bu sebeple bireylerin tatile hazırlıklı gitmesi gerekmektedir. Tatile gidecekler bagajlarına antiseptik solüsyonlarını, alerji şuruplarını ya da tabletlerini, sarih bölgelere uygulanabilecek böcek kovucu mahsullerini koymalıdırlar. Ayrıca bagajlara antihistaminik ve topikal steroid kremler de ilave edilmelidir. Piknik alanlarında giyim seçimleri değiştirilmelidir. Misalin bu bölgelerde pastel tonlar seçim edilmelidir.