Kadınlar için saklı bir risk: Derin Endometriozis
Geç kalındığında iş ve sosyal hayatta kadını oldukça zorlayan bu hastalık, beslenme stiline bile tesir ederek şahsı katı besin harcayamayacak vaziyete de getirebiliyor. Hiç bulgu yaşamayan hastalar ise genellikle hamile kalamama şikayetiyle hekime müracaat etiyor. Doç. Dr. Veysel Şal, derin infiltratif endometriozis ve rehabilitasyonu hakkında bilgi verdi.
Bebek sahibi olma uğrunu düşürebilir
Rahim içindeki endometrium ismi verilen dokunun alt karın bölgesindeki duvarlara yapışması olarak belirlenen “Derin infiltratif endometriozis”, meseleyi yalnızca kadın hastalıkları alanını değil, genel cerrahi, bevliye, gastroenteroloji gibi alanları da ilgilendiren, multidisipliner yaklaşım gerektiren bir hastalıktır. Endometriozis, faize uzuvlarında oluşturduğu yapışkanlıklar sebebiyle yumurtanın tüplerin içine erişmesini yasaklayabilmektedir.
Bazen de tüplerin ucunu tıkayarak başka bir deyişle “tübal tıkanıklığa” yol açarak hamileliğin önüne geçebilir. Endometriozisin, endometrioma, denilen çikolata olasılığı da bulunmaktadır. Bu kistler yumurtalıklara yerleşerek, sıhhatli bir yumurtlama olmasını yasaklayabildiği gibi yumurta rezervini de eksilterek, hamilelik uğrunu düşürebilmektedir. Endometriozis odaklarından salgılanan sitokinler ile humoral etkenler ise cenin gelişimini ve ceninin tutunmasını negatif etkileyebilmektedir.
Ağrı ve kabarıklığa dikkat
Endometriozis bulguları şöyle sıralanmaktadır.
– Karnın alt bölgesinde aralıksız şiddetli ağrı
– Cinsel ilişki ya da adet vaktince şiddetli ağrı
– Karında kabarıklık
– Büyük tuvalete çıkarken zorlanma ve ağrı
Doğru tanı ve rehabilitasyon tasarıyı
İleri düzeylere kadar hiçbir belirti vermeyebilen bu dokular, çok büyük ebatlara eriştiğinde bağırsak bölgesinde kanalları tıkayabilmektedir. ‘Derin infiltratif endometriozis’ ismi verilen bu gidişatta cerrahinin deneyimli ellerde, tecrübe sahibi şahıslar tarafından yapılması ehemmiyet taşımaktadır. Zira operasyon esnasında rahim ve bağırsak arasındaki bölgeyi ve idrar borucukları olan üreterleri çok iyi özgürleştirmek gerekir. Cerrahide çoğu defa yakalanmış olan bağırsak kısmının çıkartılması ve geriye kalan kısımların bir araya getirilmesi oldukça ehemmiyetlidir. Hastaların sosyal yaşantısını ciddi anlamda etkileyen derin endometriozis tanısının doğru konulabilmesi, endometriozisin dokular arasında ciddi yapışkanlıklara yol açmasının önlenebilmesi için tanı ve rehabilitasyonun, tecrübeli ellerde ve lüzumlu teçhizata sahip merkezlerde yapılması ehemmiyet taşımaktadır.